استاندارد آموزش شایستگی تعمیر سیستم سوخت رسانی انژکتوری بنزینی خودرو

اطلاعات پایه

کدهای آموزش شغلی ملی

کد کامل	۷۲۳۱۲۰۰۱۰۰۳۰۲۸۲
شناسه صلاحیت	۰۳
شناسه شغل	۱۰۰
شناسه گروه	۲۳
سطح مهارت	۲

تعاریف

خلاصه استاندارد صلاحیت

تعمیر سیستم سوخت رسانی انژکتوری بنزینی خودرو

تعمیر سیستم سوخت رسانی انژکتوری بنزینی خودرو از شایستگی های صنایع خودرو است و شامل ، بررسی اصول و مبانی برق و الکترونیک در خودرو بررسی احتراق داخلی در موتور و عوامل موثر بر آن محاسبه نسبت هوا به سوخت در موتور و کار با دستگاه پنج گاز، بکارگیری سیستم سوخت رسانی و جرقه انژکتوری و تشریح کامل اجزای آن (ECU سنسورها، عملگرها)، رسم و تحلیل نقشه شماتیک سیستم انژکتوری تحلیل نقشه های سیم کشی و جایابی قطعات باز و بست اجزاء سیستم انژکتوری از روی خودرو، بکارگیری دستگاه عیب یاب (دیاگ) بر روی سیستم های انژکتوری، کار با دستگاههای انژکتورشور ، شبیه ساز سنسورها و تستر ECU، بکارگیری سیستم ضد سرقت یا ایموبیلایزر خودرو می باشد و با مشاغل تعمیر کار اتومبیلهای سواری بنزینی در ارتباط است .

حداقل تحصیلات	دیپلم فنی و حرفه ای رشته اتومکانیک-کارودانش رشته اتومکانیک، ریاضی فیزیک علوم تجربی)
توانایی‌های جسمی و ذهنی	سلامت کامل جسمی و روانی
مهارت‌های پیش‌نیاز	ندارد
ساعات آموزش کل	114 ساعت
ساعات نظری	48 ساعت
ساعات عملی	66 ساعت
درصد کتبی	25.0%
درصد عملی	65.0%
درصد اخلاق حرفه‌ای	10.0%

صلاحیت‌های مربی:

فوق دیپلم الکترونیک ، برق ، اتومکانیک با حداقل ۳ سال سابقه تدریس در گروه اتومکانیک

استانداردهای مرتبط

• سیستم سوخت رسانی انژکتوری پراید
• سیستم سوخت رسانی انژکتوری زانتیا
• تعمیر سیستم سوخت رسانی بنزین ( کاربراتوری - انژکتوری )

موقعیت شغلی و دشواری

دسته‌بندی شغل	جزو مشاغل عادی و کم آسیب
نیاز به استعلام وزارت	خیر

اعضای کمیسیون

• محمد حسین طاهری
• رضا ورمزیار
• محسن سلیمیان
• ابراهیم خلیل زاده

وظایف

1 - بررسی اصول و مبانی برق و الکترونیک در خودرو

ساعات کل	0 ساعت
ساعات نظری	0 ساعت
ساعات عملی	0 ساعت

دانش:

• مفاهیم ولتاژ ، جریان ، مقاومت و توان الکتریکی
• مدارات سری و موازی
• جریان برق مستقیم و متناوب
• انواع مقاومت ، رله ، دیود ، ترانزیستور و نحوه عملکرد آن ها
• اصول کار مولتی متر
• فیوز ، شفت و محل قرارگیری فیوزها
• انواع رله و ساختمان داخلی آنها و کاربردشان در مدارات برقی خودرو

مهارت‌ها:

• کار با مولتی متر در اندازه گیری ها
• تست دیود ، ترانزیستور ، فیوز توسط مولتی متر
• بستن مدارات سری و موازی و اندازه گیری ولتاژ و جریان

نگرش:

• رعایت اخلاق حرفه ای ، رعایت اصول کار
• انجام کار با دقت و سرعت مناسب

ایمنی و بهداشت:

• رعایت اصول ارگونومی در کار و فعالیت
• استفاده از لباس کار مناسب
• دقت در زمان کار بر روی آب اسید

ملاحظات زیست‌محیطی:

• معدوم نمودن قطعات سنسور اکسیژن و مخزن کاتالیست های تعویضی
• تفکیک نمودن قطعات فلزی ، پلاستیکی و الکترونیکی جهت بازیافت

تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:

• مولتی متر
• دیود
• ترانزیستور
• رله
• فیوز
• شفت
• دم باریک
• پیچ گوشتی دو سو
• سیم چین

2 - بررسی احتراق داخلی در موتور و عوامل موثر بر آن

ساعات کل	0 ساعت
ساعات نظری	0 ساعت
ساعات عملی	0 ساعت

دانش:

• سیکل احتراق در موتور خودرو
• تاثیر میزان فیلر سوپاپها بر احتراق داخلی موتور ، کمپرس سنج و نحوه کاربرد آن
• کوبش در موتور و تاثیر فیلر سوپاپ ها ، عدم تایم بودن تسمه تایم بر روی میزان کوبش در موتور
• عدد اکتان بنزین و نقش آن در احتراق
• عوامل نامطلوب در احتراق داخلی موتور ( انفجار اشتعال زود هنگام)
• مفهوم نسبت تراکم و عوامل موثر بر تغییر آن در موتور خودرو

مهارت‌ها:

• کمپرس گیری از سیلندرهای موتور
• تشخیص اولیه غلط بودن فیلر سوپاپ ها از کارکرد موتور
• تشخیص پدیده ناک از نحوه لرزش موتور در حین کار
• تشخیص نابجا بودن تسمه تایم از روش کمپرس گیری سیلندرها

نگرش:

• رعایت اخلاق حرفه ای ، رعایت اصول کارو انجام کار با دقت و سرعت مناسب

ایمنی و بهداشت:

• استفاده از لباس کار و کفش کار و مراقبت در عدم چرب شدن زمین و لیز خوردگی

ملاحظات زیست‌محیطی:

• جمع آوری روغنهای مازاد از محیط کار پیرامون
• عدم شستشوی دست با مواد شوینده در محیط باغچه یا فضای سبزی که احتمالاً بیرون از کارگاه وجود دارد

تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:

• آچار شمع خودرو
• کمپرس سنج
• روغندان

3 - محاسبه نسبت هوا به سوخت در موتور و کار با دستگاه پنج گاز

ساعات کل	0 ساعت
ساعات نظری	0 ساعت
ساعات عملی	0 ساعت

دانش:

• غلظت مخلوط هوا با سوخت و نسبت استوکیومتریک
• تاثیر نسبت هوا و سوخت بر نمودار توان موتور و بر روی نمودار آلایندگی هوا
• عملکرد مخزن کاتالیست بر گازهای خروجی از موتور ، نگهداری آن، تاثیر خرابی آن
• عملکرد دستگاه آنالیز گازهای خروجی از اگزوز
• انواع سیستم های ترکیب هوا و سوخت
• انواع حالات پاشش سوخت

مهارت‌ها:

• پیاده سازی مخزن کاتالیست معیوب و سوار کردن مخزن سالم بجای آن
• کار با دستگاه آنالیز گازهای خروجی اگزوز
• تحلیل پارامترهای دستگاه آنالیز و تا حد امکان تشخیص ایراد موتوری از ایراد سیستم انژکتوری

نگرش:

• تعویض به موقع سنسورهای اکسیژن و NOX جهت کارکرد صحیح دستگاه آنالیز
• استفاده از اگزوز فن جهت رعایت حقوق حاضرین در کارگاه

ایمنی و بهداشت:

• رعایت نکات بهداشتی در محیط کار
• قرار دادن ابزار در تابلو مربوطه پس از اتمام کار ، جهت رعایت نظم و جلوگیری از بروز حادثه

ملاحظات زیست‌محیطی:

• جمع آوری ضایعات از محیط کار و دفع آنها به روش مناسب
• مدیریت مصرف انرژی با عایق بندی شکاف و درزهای احتمالی موجود در کارگاه

تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:

• خودرو
• دستگاه ۴ یا ۵ گاز

4 - بکارگیری سیستم سوخت رسانی و جرقه انژکتوری و تشریح کامل اجزای آن (ECU) ، سنسور ها و عملگرها)

ساعات کل	0 ساعت
ساعات نظری	0 ساعت
ساعات عملی	0 ساعت

دانش:

• مزایای سیستم انژکتوری نسبت به کاربراتوری ، نمودار عملکرد کلی سیستم انژکتوری
• شرح وظایف و عملکرد ECU و حافظه های داخلی آن
• انواع ECUهای متداول ، مشخصات کانکتورها و پایه های آنها
• محل قرار گیری ، ساختمان داخلی ، نحوه عملکرد ، عیوب حاصل از خرابی سنسورها
• معرفی اجزاء سیستم سوخت رسانی و سیستم جرقه ای انژکتوری
• محل قرار گیری ، ساختمان داخلی ، نحوه عملکرد، هیوب حاصل از خرابی عملگرها

مهارت‌ها:

• قطعات سیستمهای انژکتوری از یکدیگر
• جایابی محل قرار گیری هر یک از اجزاء سیستم انژکتوری بر روی خودرو
• ECU های مختلف نصب شده بر روی موتور خودروها
• تشخیص ورژن ECUهایی که از یک مدل هستند
• استفاده از مولتی متر در تست اهمی هر یک از قطعاتی که امکان تست مقاومتی را دارند
• اندازه گیری فشار پمپ بنزین و نیز تست کردن جرقه شمع

نگرش:

• عدم تشخیص نوع و ورژن نرم افزاری یک در مواردی میتواند موجب عیب یابی ECU نادرست و عدم حصول نتیجه درست و اتلاف وقت و هزینه گردد

ایمنی و بهداشت:

• هنگام تست توان باتری ، از ارتباط قطبهای مثبت و منفی آن توسط کابل ولو بطور لحظه ای خود داری گردد
• در صورت نیاز به جوشکاری بر روی خودرو ، ابتدا قطب منفی و سپس قطب مثبت جدا شود

ملاحظات زیست‌محیطی:

• نصب پیام های آموزشی در محیط کارگاه مبنی بر اهمیت تعویض به موقع فیلتر های هوای موتور و نیز فیلتر هوای اتاق سرنشین خودرو در حفظ سلامت اشخاص و جامعه

تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:

• خودرو

5 - رسم و تحلیل نقشه شماتیک سیستم انژکتوری ، تحلیل نقشه های سیم کشی و جایابی قطعات

ساعات کل	0 ساعت
ساعات نظری	0 ساعت
ساعات عملی	0 ساعت

دانش:

• معرفی قطعات بر روی نقشه شماتیک و بیان نحوه ارتباط آنها با کانکتور ECU
• اصول رسم و تحلیل مسیر جریانها در نقشه شماتیک در حالت سوییچ بسته و در حالت سوییچ باز و هم در حالت موتور روشن
• روش بررسی نحوه ارتباط قطعات سیستم از طریق دسته سیم های موجود در نقشه سیم کشی انژکتور
• روش تشخیص محل هر یک از قطعات سیستم انژکتور از روی نقشه جایابی قطعات

مهارت‌ها:

• تست ولتاژی قطعات با استفاده از نقشه شماتیک در حالت سوییچ باز و در حالت موتور روشن با استفاده از مولتی متر
• تست سلامت سیم کشی مابین سوکت روی قطعات با کانکتور ECU و با استفاده از نقشه سیم کشی بوسیله مولتی متر
• پیدا کردن هر یک از قطعات سیستم انژکتور بر روی موتور خودرو با استفاده از نقشه جایابی قطعات

نگرش:

• چنانچه این مهارت بوجود بیاید که خرابی دسته سیم با بررسی نقشه سیم کشی پیدا شود، دیگر نیاز به صرف وقت بی مورد در شکافتن سیم کشی و نیز تحمیل هزینه تعویض آن نمی باشد .

ایمنی و بهداشت:

• قبل از جدا کردن سوکت ECU ، سرباتری منفی برداشته شود و یا اینکه کانکتور رله دوبل جدا شود

ملاحظات زیست‌محیطی:

• چنانچه امکانی فراهم گردد تا قطعات الکترونیکی و سیم کشی های تعویضی ، جهت بازیافت از تعمیرگاه ها جمع آوری گردند کمک به حفظ محیط زیست گردیده است .

تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:

• خودرو
• فایل نقشه سیستم های انژکتوری مختلف
• مولتی متر
• اجزاء و قطعات یک مدل سیستم انژکتوری بر روی موتور زنده آموزشی

6 - باز و بست اجزاء سیستم انژکتوری از روی خودرو

ساعات کل	0 ساعت
ساعات نظری	0 ساعت
ساعات عملی	0 ساعت

دانش:

• اطلاع کامل از محل صحیح قطعات سیستم انژکتوری بر روی خودرو
• مسیر درست دسترسی به قطعات جهت باز و بست آنها از روی موتور
• ابزار مخصوص مناسب برای باز و بست کردن بست شیلنگهای سوخت

مهارت‌ها:

• باز کردن پمپ بنزین از روی باک و بستن آن با حفظ آببندی کامل آن
• باز و بست ریل سوخت ، نحوه صحیح بیرون آوردن انژکتورها و جا زدن مجدد آنها
• استفاده از ابزار در تعویض قطعات سیستم انژکتور به روش صحیح

نگرش:

• عدم رعایت اصول کار از جمله عدم استفاده از ابزار مخصوص در باز و بست شیلنگهای سیستم سوخت رسانی میتواند لطمات جبران ناپذیری را بدنبال داشته باشد.

ایمنی و بهداشت:

• استفاده از لوازم و تجهیزات ایمنی فردی

ملاحظات زیست‌محیطی:

• جلوگیری از ریختن بنزین روی کف کارگاه
• تمیز کردن بنزین ریخته شده در کارگاه

تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:

• خودرو
• جعبه بکس کوچک
• جعبه بکس بزرگ
• پیچ گوشتی دو سو
• پیچ گوشتی چهار سو
• انبر مخصوص بست شیلنک
• بنزین
• یکدست آچار رینگی
• یکدست آچار ستاره ای

7 - بکارگیری دستگاه عیب یاب (دیاگ) بر روی سیستم های انژکتوری

ساعات کل	0 ساعت
ساعات نظری	0 ساعت
ساعات عملی	0 ساعت

دانش:

• کار دستگاه دیاگ جهت عیب یابی سیستم سوخت رسانی و جرقه
• شکل های مختلف دستگاههای دیاگ عرضه شده
• منوهای موجود بر روی دستگاه جهت عیب یابی خودرو
• اصول تجزیه و تحلیل پارامترهای موتور و مشخص نمودن رنج صحیح هر پارامتر

مهارت‌ها:

• متصل کردن دستگاه دیاگ به خودرو و کار در منوهای مختلف آن
• عیب یابی سیستم سوخت رسانی و جرقه با توجه به کارکرد موتور و همچنین استفاده از دیاگ
• تفکیک ایراد سنسورها ، عملگرها و دسته سیم انژکتو از خرابی عملکرد ECU آن
• رفع عیب های نرم افزاری ایجاد شده ، از روی ECU توسط دستگاه دیاگ

نگرش:

• اگر اپراتور دستگاه نتواند پارامترهای موتور را تجزیه و تحلیل کند برای رفع عیب ، به غلط اقدام به تعویض قطعات انژکتور خواهد نمود .
• چنانچه توانایی کافی برای تشخیص خرابی سنسورها ، عملگرها و دسته سیم از ایراد نرم افزاری ECU وجود نداشته باشد . اتلاف وقت و هزینه های بی مورد به وجود می آید.

ایمنی و بهداشت:

• - هیچگاه اقدام به گذاشتن ابزار بروی باتری نکنیم . اتصال کوتاه شدن قطب های باتری میتواند منجر به ترکیدن باتری گردد .

ملاحظات زیست‌محیطی:

• مدیریت پسماند

تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:

• خودرو
• دیاگ
• مولتی متر
• چند عدد سنسور معیوب
• چند عدد عملگر معیوب

8 - کار با دستگاه های انژکتورشور ، شبیه ساز سنسورها و تستر ECU

ساعات کل	0 ساعت
ساعات نظری	0 ساعت
ساعات عملی	0 ساعت

دانش:

• نقش محلولهای اولتراسونیک و شستشوی انژکتور در عملکرد دستگاه انژکتورشور
• عملکرد دستگاه در شستشوی انژکتورها و همچنین قابلیتهای جنبی
• دستگاه در تست سنسورها و عملگرها
• جایگزین شدن دستگاه شبیه ساز سنسورها در تست عملکرد تعدادی از سنسورهای سیستم انژکتور
• عملکرد دستگاه شبیه ساز سنسورها در مواردی از قبیل گرفتن شکل موج سنسورها و عملگرها و نیز آگاهی از سایر قابلیت های نرم افزاری موجود بر روی دستگاه
• عملکرد دستگاه تستر ECU در تشخیص ایراد نرم افزاری یا سخت افزاری آن

مهارت‌ها:

• بکار بردن محلولها و کار با منوهای دستگاه انژکتور شور جهت سرویس کردن یا باز کردن مجرای سوزن انژکتور
• تفکیک ایراد خرابی سنسور از ECU با جایگزین کردن دستگاه شبیه ساز سنسور بجای سنسور مشکوک به خرابی
• استفاده از دستگاه شبیه ساز سنسورها بجای اسیلسکوپ در گرفتن شکل موج سنسورها و عملگرها
• متصل کردن ECU سیستم انژکتور به دستگاه تستر ECU برای مشاهده ایراد احتمالی عملکرد آن توسط نشانگرهای روی تستر و توام با آن ، روی دیاگی که به آن متصل کرده ایم .

نگرش:

• تجهیز بودن کارگاه به دستگاههای فوق موجب دقت و صرفه جویی در زمان تشخیص ایراد سیستم انژکتوری خودرو می گردد .

ایمنی و بهداشت:

• - به هیچ وجه در حالت موتور روشن و یا سوییچ باز نباید کانکتور ECU را از آن جدا کرد . بعلت شوک الکتریکی نرم افزار ECU آسیب می بیند و یا ECU می سوزد .

ملاحظات زیست‌محیطی:

• - جلوگیری از ریختن پسماند محلول شستشوی انژکتور در جوی خیابان، زیرا باعث آلوده شدن آبهای جاری و آسیب درختان می گردد .

تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:

• خودرو
• دستگاه انژکتورشور
• چهار عدد انژکتور تستی
• یک دست اورینگ انژکتور
• مولتی متر
• دستگاه شبیه ساز سنسورها
• چند عدد سنسور معیوب
• دستگاه تستر ECU معیوب
• جعبه بکس کوچک
• پیچ گوشتی دوسو
• پیچ گوشتی چهارسو

9 - بکارگیری سیستم ضد سرقت یا ایموبلایزر خودرو

ساعات کل	0 ساعت
ساعات نظری	0 ساعت
ساعات عملی	0 ساعت

دانش:

• ارتباط تگ سوییچ ، آنتن گیرنده ( ترانسپوندر) ، ECU , ICU انژکتور در سیستم ضد سرقت
• پیام های چراغ ایموبیلایزر در پشت آمپر
• کد دسترسی و روش تعریف سوییچ خودرو
• موقعیت های تعریف تک سوییچ یا ICU و یا هر دو در سیستم ضد سرقت

مهارت‌ها:

• تشخیص محل ایراد که مربوط به کدام یک از موارد تگ سوییچ ICU و یا ECU می باشد
• تعریف سوییچ خودرو توسط دستگاه دیاگ
• عیب یابی سیم کشی ارتباطی ترانسپوندر با ICU و ECU

نگرش:

• تشخیص صحیح علت روشن نشدن خودرو که میتواند از سیستم ضد سرقت و یا از سیستم انژکتور باشد ، موجب جلوگیری از تعویض بی مورد قطعات ، به عبارت دیگر موجب جلوگیری از هزینه های بی مورد می گردد .

ایمنی و بهداشت:

• نشستن بر روی صندلی در زمان عیب یابی با دستگاه دیاگ باعث جلوگیری از ایستادنهای طولانی می شود

ملاحظات زیست‌محیطی:

• - قرار دادن چند عدد گلدان گل ، محیط کارگاه دلنشین و زیبا می شود .

تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:

• خودرو
• دستگاه دیاگ
• دو عدد تگ خام
• ICU معیوب
• آنتن گیرنده معیوب
• مولتی متر

استاندارد تجهیزات

نکته: تجهیزات و ابزارهای مورد نیاز برای انجام این استاندارد شغلی در جدول زیر ارائه شده است.

نام	مشخصات فنی	تعداد
خودرو سمند LX	با موتور ملی و یا موتور XUV	یک دستگاه
دستگاه دیاگ	اگر صفحه لمسی باشد نیاز به لپ تاپ	یک دستگاه
دستگاه آنالیز گازهای خروجی	دارای پنج گاز	یک دستگاه
دستگاه انژکتورشور	مجهز به اولتراسونیک	یک دستگاه
دستگاه شبیه ساز سنسورها	مولتی تستر	یک دستگاه
دستگاه تستر ECU	بهمراه کابلهای ارتباط ECUهای	یک دستگاه
سیستم انژکتوری نصب بر روی موتور زنده آموزشی	ترجیحاً با ECU جدید	یک دستگاه
مولتی متر	دیجیتالی	5

استاندارد ابزار

نکته: ابزارهای مورد نیاز برای انجام این استاندارد شغلی در جدول زیر ارائه شده است.

نام	مشخصات فنی	تعداد
کمپرس سنج سیلندر	استاندارد	یک عدد
فشار سنج پمپ بنزین	استاندارد	یک عدد
جعبه آچار بکس کوچک	سایز ۴ تا ۱۰ میلی متر	یک جعبه
جعبه آچار بکس بزرگ	سایز ۱۰ تا ۲۸ میلی متر	یک جعبه
سیم چین	استاندارد	یک عدد
دم باریک	استاندارد	یک عدد
آچار تخت	سایز ۸ تا ۱۳ میلی متر	یک دست
آچار شمع	استاندارد	یک عدد
پیچ گوشتی دو سو	استاندارد	یک عدد
پیچ گوشتی چهارسو	استاندارد	یک عدد
آچار ستاره ای	استاندارد	یک دست
لباس کارآموزی	استاندارد	یک دست

دوره‌های مرتبط

گالری

تصویری برای گالری ثبت نشده است.