استاندارد آموزش شایستگی سرویس و نگهداری گیربکس و دیفرانسیل خودروهای سواری معمولی (چهار چرخ محرک) ۴WD
سرویس و نگهداری گیربکس و دیفرانسیل خودروهای سواری معمولی چهار چرخ محرک)۴WD یکی از شایستگیهای رشته صنایع خودرو است که شامل کارهای سرویس و تعویض دوره ای روغن گیربکس و …
اطلاعات پایه
| نام رسمی | جمهوری اسلامی ایران |
|---|---|
| سازمان صادرکننده | سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور |
| دپارتمان | دفتر پژوهش طرح و برنامه ریزی درسی |
| تاریخ تدوین | ۱۳۹۸/۰۵/۱۹ |
| کد ISCO | ISCO-۰۸ |
| گروه شغلی | صنایع خودرو |
| کد شناسایی صلاحیت ملی | ۷۲۳۱۲۰۰۱۰۳۳۰۰۱۱ |
کدهای آموزش شغلی ملی
| کد کامل | ۱-۳-۳-۱-۲۳۱-۱ |
|---|---|
| شناسه صلاحیت | ۱ |
| شناسه شغل | ۲۳۱ |
| شناسه گروه | ۳ |
| سطح مهارت | ۱ |
تعاریف
تعاریف و مفاهیم
در این بخش تعاریف و مفاهیم کلیدی مربوط به این استاندارد شغلی ارائه شده است.
تعاریف :
استاندارد شغل : مشخصات شایستگیها و توانمندیهای مورد نیاز برای عملکرد موثر در محیط کار را گویند در بعضی از موارد استاندارد حرفه ای نیز گفته میشود.
استاندارد آموزش : نقشه ی یادگیری برای رسیدن به شایستگیهای موجود در استاندارد شغل.
نام یک شغل : به مجموعه ای از وظایف و توانمندیهای خاص که از یک شخص در سطح مورد نظر انتظار میرود اطلاق میشود.
شرح شغل : بیانیه ای شامل مهمترین عناصر یک شغل از قبیل جایگاه یا عنوان شغل کارها ارتباط شغل با مشاغل دیگر در یک حوزه شغلی، مسئولیت ها شرایط کاری و استاندارد عملکرد مورد نیاز شغل
طول دوره آموزش : حداقل زمان و جلسات مورد نیاز برای رسیدن به یک استاندارد آموزشی.
ویژگی کارآموز ورودی : حداقل شایستگیها و تواناییهایی که از یک کارآموز در هنگام ورود به دوره آموزش انتظار میرود.
کارورزی : کارورزی صرفا در مشاغلی است که بعد از آموزش نظری یا همگام با آن آموزش عملی به صورت محدود یا با ماکت صورت میگیرد و ضرورت دارد که در آن مشاغل خاص محیط واقعی برای مدتی تعریف شده تجربه شود.(مانند آموزش یک شایستگی که فرد در محل آموزش به صورت تئوریک با استفاده از عکس می آموزد و ضرورت دارد مدتی در یک مکان واقعی آموزش عملی ببیند و شامل بسیاری از مشاغل نمی گردد.
ارزشیابی : فرآیند جمع آوری شواهد و قضاوت در مورد آنکه یک شایستگی بدست آمده است یا خیر که شامل سه بخش عملی کتبی عملی و اخلاق حرفه ای خواهد بود.
صلاحیت حرفه ای مربیان : حداقل توانمندیهای آموزشی و حرفه ای که از مربیان دوره آموزش استاندارد انتظار میرود.
شایستگی : توانایی انجام کار در محیطها و شرایط گوناگون به طور موثر و کارا برابر استاندارد.
دانش : حداقل مجموعه ای از معلومات نظری و توانمندیهای ذهنی لازم برای رسیدن به یک شایستگی یا توانایی که میتواند شامل علوم پایه ریاضی فیزیک شیمی زیست شناسی تکنولوژی و زبان فنی باشد.
مهارت : حداقل هماهنگی بین ذهن و جسم برای رسیدن به یک توانمندی یا شایستگی معمولاً به مهارتهای عملی ارجاع میشود.
نگرش : مجموعه ای از رفتارهای عاطفی که برای شایستگی در یک کار مورد نیاز است و شامل مهارتهای غیر فنی و اخلاق حرفه ای میباشد.
ایمنی : مواردی است که عدم یا انجام ندادن صحیح آن موجب بروز حوادث و خطرات در محیط کار میشود.
توجهات زیست محیطی : ملاحظاتی است که در هر شغل باید رعایت و عمل شود که کمترین آسیب به محیط زیست وارد گردد.
خلاصه استاندارد صلاحیت
سرویس و نگهداری گیربکس و دیفرانسیل خودروهای سواری معمولی (چهار چرخ محرک) ۴WD
سرویس و نگهداری گیربکس و دیفرانسیل خودروهای سواری معمولی چهار چرخ محرک)۴WD یکی از شایستگیهای رشته صنایع خودرو است که شامل کارهای سرویس و تعویض دوره ای روغن گیربکس و دیفرانسیل، تعویض لیور دسته دنده ها سرویس و نگهداری سیستم کلاچ گیربکس ، سرویس و نگهداری قسمت بدون کمکی گیربکس ۲WD، سرویس و نگهداری قسمت کمکی گیربکس ۴WD، سرویس و نگهداری میل گاردان های جلو و عقب ، سرویس و نگهداری دیفرانسیل جلو و عقب میشود و با شغل تعمیر کار اتومبیلهای سواری بنزینی در ارتباط می باشد.
| حداقل تحصیلات | پایان دوره اول متوسطه ( پایان دوره راهنمایی |
|---|---|
| تواناییهای جسمی و ذهنی | داشتن سلامت کامل جسمانی و روانی |
| مهارتهای پیشنیاز |
|
| ساعات آموزش کل | 80 ساعت |
| ساعات نظری | 15 ساعت |
| ساعات عملی | 65 ساعت |
| درصد کتبی | 25.0% |
| درصد عملی | 65.0% |
| درصد اخلاق حرفهای | 10.0% |
صلاحیتهای مربی:
حداقل مدرک فوق دیپلم صنایع خودرو با ۲ سال سابقه کار مرتبط
استانداردهای مرتبط
- تعمیرکار سیستم انتقال قدرت خودروهای نیمه سنگین
- تعمیرکار سیستم انتقال قدرت هیدرودینامیکی
- تعمیر دیفرانسیل های مستقل
موقعیت شغلی و دشواری
| دستهبندی شغل | طبق سند و مرجع |
|---|---|
| نیاز به استعلام وزارت | خیر |
اعضای کمیسیون
- اعضاء کارگروه برنامه ریزی درسی : صنایع خودرو
سازمانهای همکار
- دفتر پژوهش طرح و برنامه ریزی درسی
وظایف
1 - سرویس و تعویض دوره ای روغن گیربکس و دیفرانسیل
| ساعات کل | 7 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 5 ساعت |
| ساعات عملی | 2 ساعت |
دانش:
- انواع درجه بندی روغن ها بر حسب SAE و API
- اصول تعویض دوره ای روغن گیربکس هر صدهزار کیلومتر
- اصول تعویض دوره ای روغن دیفرانسیل هر صدهزار کیلومتر
مهارتها:
- بازدید گیربکس و دیفرانسیل از لحاظ نشتی روغن
- تعویض روغن گیربکس و دیفرانسیل توسط پمپ ساکشن
- بررسی ویسکوزیته روغن
نگرش:
- رعایت اخلاق حرفه ای
- انجام کار طبق دستورالعمل واستانداردهای کارخانه سازنده خودرو
ایمنی و بهداشت:
- رعایت اصول ارگونومی هنگام کار
- استفاده از تجهیزات و ابزار مناسب
ملاحظات زیستمحیطی:
- استفاده از ظرف مناسب هنگام تخلیه روغن گیربکس برای جلوگیری از ریختن روغن به زمین
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- روغن گیربکس ۵۰:SAE
- جک سوساری یا بالابر
- جعبه آچار بوکس کامل
- ست کامل آچار تخت
- ظرف روغن
- پمپ ساکشن روغن
- خودرو چهار چرخ محرک
2 - تعویض لیور دسته دنده ها
| ساعات کل | 9 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 7 ساعت |
| ساعات عملی | 2 ساعت |
دانش:
- دلایل لرزش و لقی لیور دنده و روش رفع آن
- نحوه بررسی ساچمه های ماهک از لحاظ لهیدگی و روش رفع ایراد ماهک های گیرپاژ کرده
مهارتها:
- روانکاری و گریس کاری محل بوش ها
- تعویض بوش های لاستیکی و برنجی
- تعویض لیور دنده
- تعویض ماهک و میل ماهک ها
نگرش:
- انجام تعمیرات مطابق با استانداردها و دستورالملهای کارخانه سازنده خودرو
ایمنی و بهداشت:
- رعایت اصول ارگونومی هنگام کار و استفاده از تجهیزات و ابزار مناسب
ملاحظات زیستمحیطی:
- عدم ریختن روغن دیفرانسیل برروی زمین
- جمع آوری بوشها و لاستیک های خراب
- دفع اصولی ضایعات
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- تخته وایت برد
- ماژیک وایت برد
- تخته پاک کن
- دیتا پروژکتور
- کامپیوتر
- دستگاه بالابر خودرو ۴ ستونه
- خودرو سواری
- جعبه بوکس کامل
- بوش لاستیکی گیربکس
- بوش برنجی گیربکس
- ساچمه ماهک
- میل ماهک گیربکس
- ماهک گیربکس
- قوطی گیربکس
- لیور دنده
- پیچ گوشتی ۲ سو
- پیچ گوشتی ۴ سو
- آچار تخت میلیمتری
- آچار یکسر رینگی میلیمتری
- روغن گیربکس
3 - سرویس و نگهداری سیستم کلاچ گیربکس
| ساعات کل | 10 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 8 ساعت |
| ساعات عملی | 2 ساعت |
دانش:
- نحوه بررسی نشت روغن در سیلندرهای بالا و پایین و چک کردن مقدار روغن در مخزن روغن کلاچ
- روش چک کردن مقدار مجاز خلاصی پدال کلاچ (خلاصی مجاز، ۲ الی ۳ سانتیمتر)
- روش بررسی وجود صدای غیر عادی در هنگام کلاچ گیری
- اصول بررسی شتاب و قدرت خودرو هنگام آزاد کردن کلاچ
مهارتها:
- رگلاژ پدال کلاچ
- تعویض بلبرینگ کلاچ
- تعویض دیسک و صفحه کلاچ
نگرش:
- رعایت کامل موارد و استانداردها جهت تعمیر و باز و بست
ایمنی و بهداشت:
- رعایت اصول ارگونومی هنگام کار
- استفاده از لباس کار و کفش ایمنی
ملاحظات زیستمحیطی:
- عدم ریختن روغن روی زمین و دفع اصولی ضایعات
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- دیتا پروژکتور
- تخته وایت برد
- کامپیوتر
- جعبه بوکس کامل
- انبر دست
- بلبرینگ کلاچ
- صفحه کلاچ
- دیسک کلاچ
- آچار چرخ
4 - سرویس و نگهداری قسمت بدون کمکی گیربکس ۲WD
| ساعات کل | 11 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 9 ساعت |
| ساعات عملی | 2 ساعت |
دانش:
- اصول بررسی روغن گیربکس از لحاظ کیفیت و کمیت و روش تعویض دوره ای آن
- علت روشن نشدن چراغ دنده عقب در دنده عقب (حالت R)
- روش بررسی فیوز چراغها و سیم کشی و فشنگی دنده عقب
- اصول عیب یابی و رفع عیب گیربکس
مهارتها:
- تعویض دنده برنجی و چرخ دنده
- تعویض ساچمه فنرو خار موشکی
- تعویض بوشهای برنجی به علت خوردگی
- تعویض فشنگی دنده عقب و چراغ های دنده عقب
نگرش:
- رعایت کامل موارد و استانداردهای کارخانه سازنده جهت تعمیر
ایمنی و بهداشت:
- رعایت اصول ارگونومی هنگام کار
- استفاده از لباس کار و کفش ایمنی
ملاحظات زیستمحیطی:
- عدم ریختن روغن روی زمین و دفع اصولی ضایعات
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- تخته وایت برد
- دیتا پروژکتور
- کامپیوتر
- خودرو ۴WD
- جعبه بوکس کامل
- چرخ دنده های گیربکس
- دنده برنجی
- ساچمه
- فنر
- بوش های برنجی
- بالابر خودرو
- فیوز دنده عقب
- فشنگی دنده عقب
- روغن گیربکس
5 - سرویس و نگهداری قسمت کمکی گیربکس ۴WD
| ساعات کل | 11 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 9 ساعت |
| ساعات عملی | 2 ساعت |
دانش:
- اصول- بررسی روغن گیربکس از لحاظ کیفیت و کمیت و تعویض دوره ای آن
- انواع عیب ها در گیربکس کمکی و روش رفع عیوب آنها
مهارتها:
- تعویض دنده های گیربکس کمکی در صورت زوزه کشیدن و یا شکستگی هر کدام از دنده ها
- اندازه گیری لقی بین بلبرینگها و رولبرینگ محورها در هنگام بستن گیربکس و تنظیم آن با واشرهای تنظیم
- بررسی خوردگی در بلبرینگ ها و بوش ها و روان کاری بلبرینگها و بوش ها
نگرش:
- رعایت کامل موارد و استانداردهای کارخانه سازنده جهت تعمیر و یا باز و بست قطعات
ایمنی و بهداشت:
- رعایت اصول ارگونومی هنگام کار
- استفاده از لباس کار و کفش ایمنی
ملاحظات زیستمحیطی:
- عدم ریختن روغن در زمین و دفع اصولی ضایعات
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- تخته وایت برد
- دیتا پروژکتور
- کامپیوتر
- خودرو ۴WD
- جعبه بوکس کامل
- دنده های گیربکس کمکی
- بالابر خودرو
- واشرهای تنظیم
- بلبرینگ ها و بوش های گیربکس
- روغن مخصوص گیربکس ۴WD
6 - سرویس و نگهداری میل گاردان های جلو و عقب
| ساعات کل | 14 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 12 ساعت |
| ساعات عملی | 2 ساعت |
دانش:
- اصول عیب یابی میل گاردان (خرابی چهار شاخ گاردان و کشویی)
- اصول عیب یابی تاب دیدگی میل گاردان
- اصول عیب یابی و رفع عیب و تعویض بلبرینگ های گاردان
مهارتها:
- تعویض قفلهای صلیبی چهار شاخ و کشویی گاردان
- بالانس و یا تعویض میل گاردان
- تعویض گردگیرهای چهار شاخ گاردان
- تعویض بلبرینگ های گاردان
نگرش:
- رعایت اخلاق حرفه ای رعایت کامل استانداردها جهت تعمیر و یا باز و بست قطعات
ایمنی و بهداشت:
- رعایت اصول ارگونومی هنگام کار
ملاحظات زیستمحیطی:
- عدم ریختن واسگازین چهار شاخ گاردان بر زمین و دفع اصولی ضایعات
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- تخته وایت برد
- دیتا پروژکتور
- کامپیوتر
- خودرو ۴WD
- جعبه بوکس کامل
- چکش فولادی
- دیلم
- چهار شاخ گاردان
- کشویی گاردان
- میل گاردان
- لاستیک گرد گیر
- بلبرینگ گاردان
7 - سرویس و نگهداری دیفرانسیل جلو و عقب
| ساعات کل | 18 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 15 ساعت |
| ساعات عملی | 3 ساعت |
دانش:
- روش بررسی روغن دیفرانسیل از لحاظ نشتی و نحوه تعویض دوره ای و چک کردن کیفیت و مقدار روغن آن
- انواع عیوب دیفرانسیل و روش عیب یابی دیفرانسیل جلو و عقب خودرو ۴WD
مهارتها:
- پینیون
- کرانویل
- تعویض و تنظیم پینیون و کرانویل در صورت تولید صدا در تمامی دنده ها
- تعویض هرز گردها
- تعویض بلبرینگهای دیفرانسیل و انجام عملیات تراشکاری
نگرش:
- رعایت کامل استانداردهای کارخانه سازنده جهت تعمیر و یا باز و بست قطعات
ایمنی و بهداشت:
- رعایت اصول ارگونومی هنگام کار
- استفاده از لباس کار و تجهیزات مناسب
ملاحظات زیستمحیطی:
- عدم ریختن روغن روی زمین و دفع اصولی ضایعات
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- تخته وایت برد
- دیتا پروژکتور
- کامپیوتر
- خودرو ۴WD
- جعبه بوکس کامل
- روغن دیفرانسیل
- پینیون
- کرانویل
- پلوس
- دنده های هرزگرد
- بلبرینگ دیفرانسیل
- چکش فولادی
- پرس هیدرولیکی
- بالابر خودرو
- جرثقیل سقفی
- آچار چرخ
- فیلر
- لباس کار
- کفش ایمنی
استاندارد تجهیزات
نکته: تجهیزات و ابزارهای مورد نیاز برای انجام این استاندارد شغلی در جدول زیر ارائه شده است.
| نام | مشخصات فنی | تعداد |
|---|---|---|
| خودرو ۴WD | خودروی چهار چرخ محرک | ۱ دستگاه |
| جک بالابر خودرو | چهار ستون یا دو ستون | ۱ عدد |
| پمپ ساکشن روغن | استاندارد | ۱ عدد |
| جرثقيل | مخصوص بلند کردن دیفرانسیل | ۱ عدد |
| پرس هیدولیکی | استاندارد | ۱ عدد |
| تخته وایت برد | استاندارد | ۱ عدد |
| جک سوسماری | ۳ تن گاراژی بلند | ۱ عدد |
| جک سوسماری | ۲ تن | ۱ عدد |
| دیتا پروژکتور | استاندارد | ۱ عدد |
| پرده دیتا پرژکتور | استاندارد | ۱ عدد |
| کامپیوتر | پنتیوم ۴ کامل | ۱ عدد |
استاندارد ابزار
نکته: ابزارهای مورد نیاز برای انجام این استاندارد شغلی در جدول زیر ارائه شده است.
| نام | مشخصات فنی | تعداد |
|---|---|---|
| آچار بوکس | میلیمتری و استاندارد | ۱ دست |
| آچار تخت | میلیمتری و استاندارد | ۱ دست |
| انبر قفل | استاندارد | ۱ عدد |
| آچار چرخ | استاندارد | ا عدد |
| چکش فولادی | استاندارد | ۱ عدد |
| انبر دست | استاندارد | ۱ عدد |
| فیلر | میلیمتری و استاندارد | ۱ عدد |
| دیلم | استاندارد | ۱ عدد |
| سنبه | استاندارد | ۱ عدد |
| ظرف روغن | استاندارد | ۱ عدد |
| خرک | استاندارد و قابل افزایش ارتفاع | ۴ عدد |
دورههای مرتبط
گالری
تصویری برای گالری ثبت نشده است.